جدیدترین تکنولوژی های امنیتی گوشی ها | تشخیص چهره، اثر انگشت

تصور کنید گوشی هوشمندتان، نه فقط یک ابزار ارتباطی، بلکه گاوصندوق دیجیتال زندگی شماست. هر ضربه روی صفحه، هر اپلیکیشنی که باز می‌کنید، بخشی از دنیای خصوصی، مالی و حرفه‌ای‌تان را در خود جای داده. از لبخندهای ثبت شده در گالری تا رمزهای بانکی و اسرار کاری، همگی در این جعبه جادویی کوچک نفس می‌کشند. طبیعی است که با چنین گنجینه‌ای، امنیت موبایل به اولویتی بی‌چون و چرا بدل شود. خوشبختانه، دنیای فناوری بیکار ننشسته و با هر طلوع، سپرهای دفاعی هوشمندتر و نفوذناپذیرتری را رونمایی می‌کند. در این کاوش جامع، پرده از جدیدترین تکنولوژی های امنیتی گوشی ها برمی‌داریم و با ذره‌بین، دو ستاره درخشان این عرصه یعنی فناوری تشخیص چهره و فناوری حسگر اثر انگشت را بررسی می‌کنیم. همراه ما باشید تا با سایر نوآوری‌های شگفت‌انگیز و چشم‌انداز آینده این حوزه حیاتی آشنا شوید

چرا امنیت گوشی هوشمند تا این حد اهمیت دارد؟

پیش از پرداختن به جزئیات فنی، لازم است درک کنیم چرا این همه تاکید بر امنیت گوشی‌های هوشمند وجود دارد. دلایل متعددی برای این اهمیت می‌توان برشمرد:

حجم عظیم داده‌ های شخصی

گوشی‌های ما میزبان عکس‌ها، ویدئوها، لیست مخاطبین، ایمیل‌ها، پیام‌ها، تاریخچه وب‌گردی، اطلاعات موقعیت مکانی و بسیاری دیگر از داده‌های حساس هستند. دسترسی غیرمجاز به این داده‌ها می‌تواند منجر به نقض حریم خصوصی، سرقت هویت و حتی باج‌گیری شود.

دسترسی به حساب ‌های مالی

بسیاری از ما از اپلیکیشن‌های بانکی و پرداخت موبایلی استفاده می‌کنیم. ضعف امنیتی در گوشی می‌تواند راه را برای سارقان جهت دسترسی به حساب‌های بانکی و انجام تراکنش‌های غیرمجاز هموار کند.

دروازه ورود به سایر حساب ‌ها

اغلب از گوشی هوشمند برای ورود به حساب‌های کاربری دیگر (ایمیل، شبکه‌های اجتماعی، فضای ذخیره‌سازی ابری) استفاده می‌شود، گاهی حتی به عنوان روش احراز هویت دو مرحله‌ای. اگر گوشی به خطر بیفتد، امنیت سایر حساب‌های آنلاین شما نیز در معرض تهدید قرار می‌گیرد.

اطلاعات کاری و حرفه ‌ای 

برای بسیاری، گوشی ابزاری کاری است و حاوی اطلاعات محرمانه شرکت، مکاتبات تجاری و فایل‌های مهم پروژه‌هاست. نشت این اطلاعات می‌تواند پیامدهای جبران‌ناپذیری برای کسب‌وکارها داشته باشد.

با توجه به این موارد، تحولات امنیتی در موبایل نه یک گزینه لوکس، بلکه یک ضرورت انکارناپذیر است.

سیر تکامل روش‌ های احراز هویت در گوشی‌ های هوشمند

باز کردن قفل گوشی، اولین دروازه‌ای است که هر روز بارها از آن عبور می‌کنیم. اما آیا تا به حال به مسیری که این “کلیدهای دیجیتال” طی کرده‌اند، فکر کرده‌اید؟ از روزهایی که تنها با چند ضربه بر اعداد یا ترسیم یک الگوی ساده، به دنیای درون گوشی قدم می‌گذاشتیم، تا امروز که با یک نگاه یا لمس، پیچیده‌ترین الگوریتم‌ها هویت ما را تایید می‌کنند، راهی پر از نوآوری و هوشمندی پیموده شده است.

این سفر شگفت‌انگیز، داستانی از تلاش بی‌پایان برای یافتن تعادل میان راحتی کاربر و دیوارهای نفوذناپذیر امنیتی است. دیگر خبری از رمزهای فراموش‌شده یا الگوهای قابل حدس نیست؛ اکنون این ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود ماست که قفل‌گشای گنجینه اطلاعاتمان شده. بیایید با هم نگاهی به این سیر تکاملی بیندازیم و ببینیم چگونه از رمزهای عبور کلاسیک به قله‌های بیومتریک رسیده‌ایم.

روش‌های باز کردن قفل گوشی و احراز هویت کاربر، مسیری طولانی را طی کرده‌اند:

رمز عبور (Password) و پین کد (PIN Code)

از اولین و ساده‌ترین روش‌های امنیتی بودند. با وجود سادگی، اگر به درستی انتخاب شوند (طولانی، ترکیبی از حروف، اعداد و نمادها)، همچنان می‌توانند مؤثر باشند. ضعف اصلی آن‌ها فراموشی یا امکان حدس زدن توسط دیگران است.

الگو (Pattern)

روشی بصری که در آن کاربر با اتصال نقاط روی صفحه، الگویی را برای باز کردن قفل ترسیم می‌کند. این روش نیز در صورت انتخاب الگوهای ساده، به راحتی قابل حدس زدن یا ردیابی از روی لکه‌های روی صفحه است.

ورود بیومتریک

با پیشرفت فناوری، روش‌های بیومتریک که از ویژگی‌های منحصربه‌فرد بیولوژیکی افراد استفاده می‌کنند، به سرعت جای خود را در گوشی‌های هوشمند باز کردند. این روش‌ها شامل اسکنر اثر انگشت، تشخیص چهره و اسکنر عنبیه می‌شوند که در ادامه به تفصیل به آن‌ها خواهیم پرداخت.

فناوری حسگر اثر انگشت (Fingerprint Sensor Technology):

فناوری حسگر اثر انگشت یکی از اولین و محبوب‌ترین روش‌های بیومتریک برای احراز هویت در گوشی‌های هوشمند بوده است. اثر انگشت هر انسان منحصربه‌فرد است و این ویژگی آن را به گزینه‌ای ایده‌آل برای تأیید هویت تبدیل می‌کند.

تاریخچه و تکامل حسگر های اثر انگشت

ایده استفاده از اثر انگشت برای شناسایی به قرن‌ها پیش بازمی‌گردد، اما ورود آن به دنیای فناوری مصرفی، به‌ویژه گوشی‌های هوشمند، پدیده‌ای نسبتاً جدید است. اولین گوشی هوشمندی که از حسگر اثر انگشت استفاده کرد، موتورولا اَتریکس (Motorola Atrix 4G) در سال 2011 بود. با این حال، این اپل بود که با معرفی تاچ آی‌دی (Touch ID) در آیفون 5S در سال 2013، استفاده از این فناوری را به طور گسترده‌ای رایج کرد. از آن پس، اکثر تولیدکنندگان گوشی‌های هوشمند به استفاده از این فناوری روی آوردند و شاهد پیشرفت‌های چشمگیری در دقت، سرعت و نحوه پیاده‌سازی آن بوده‌ایم.

انواع حسگر های اثر انگشت و نحوه عملکرد آنها

به طور کلی سه نوع اصلی حسگر اثر انگشت در گوشی‌های هوشمند استفاده می‌شود:

حسگر نوری (Optical Sensor)

نحوه عملکرد: این حسگرها اساساً یک عکس دیجیتال از اثر انگشت شما می‌گیرند. آن‌ها از یک منبع نور (معمولاً LED) برای روشن کردن سطح انگشت شما استفاده می‌کنند و یک دوربین کوچک تصویر خطوط و برجستگی‌های اثر انگشت را ثبت می‌کند. سپس این تصویر با نمونه ذخیره شده مقایسه می‌شود. * مزایا: هزینه تولید نسبتاً پایین، امکان قرارگیری زیر نمایشگر (در نسل‌های جدیدتر).

معایب: امنیت کمتر نسبت به سایر انواع (امکان فریب با تصاویر باکیفیت از اثر انگشت)، عملکرد ضعیف‌تر در صورت خیس بودن، کثیف بودن یا زخمی بودن انگشت.

حسگر خازنی (Capacitive Sensor)

نحوه عملکرد: این نوع حسگرها به جای تصویربرداری نوری، از آرایه‌ای از خازن‌های کوچک برای “خواندن” اثر انگشت استفاده می‌کنند. برجستگی‌های اثر انگشت سطح خازن را لمس می‌کنند و ظرفیت خازنی را تغییر می‌دهند، در حالی که فرورفتگی‌ها فاصله بیشتری دارند و تغییر کمتری ایجاد می‌کنند. این تفاوت‌ها نقشه‌ای الکتریکی از اثر انگشت ایجاد می‌کند.

مزایا: امنیت بالاتر از حسگرهای نوری (چون به ساختار سه‌بعدی و ویژگی‌های الکتریکی پوست وابسته است)، سرعت و دقت خوب.

معایب: ممکن است با انگشتان خیلی خشک یا خیلی مرطوب مشکل داشته باشند، پیاده‌سازی زیر نمایشگر آن‌ها پیچیده‌تر از نوری است (هرچند نمونه‌هایی وجود دارد). این نوع حسگرها رایج‌ترین نوع در گوشی‌های میان‌رده و پرچمدار تا چند سال پیش بودند و اغلب در پشت گوشی یا در دکمه پاور تعبیه می‌شدند.

حسگر اولترا سونیک (Ultrasonic Sensor)

نحوه عملکرد: این پیشرفته‌ترین نوع فناوری حسگر اثر انگشت است. حسگر یک پالس اولتراسونیک (فراصوت) به سمت انگشت ارسال می‌کند. بخشی از این پالس توسط پوست جذب شده و بخشی دیگر به سمت حسگر بازتاب می‌یابد. با تحلیل الگوی بازتاب، حسگر می‌تواند یک نقشه سه‌بعدی بسیار دقیق از جزئیات اثر انگشت، شامل خطوط، برجستگی‌ها و حتی منافذ عرق، ایجاد کند.

مزایا: امنیت بسیار بالا (به دلیل نقشه سه‌بعدی دقیق، فریب دادن آن بسیار دشوار است)، عملکرد عالی حتی با انگشتان خیس، کثیف یا چرب، قابلیت قرارگیری زیر نمایشگر و تشخیص از میان لایه‌های شیشه یا فلز نازک.

معایب: هزینه تولید بالاتر، گاهی اوقات سرعت تشخیص آن کمی کندتر از بهترین حسگرهای خازنی است (اگرچه این مورد در حال بهبود است). کوالکام پیشگام توسعه این فناوری با نام 3D Sonic Sensor است.

مزایا و معایب کلی فناوری حسگر اثر انگشت

• مزایا: سرعت و راحتی در باز کردن قفل، امنیت نسبتاً خوب (به‌ویژه در انواع اولتراسونیک و خازنی باکیفیت)، عدم نیاز به خاطر سپردن رمز یا الگو.
• معایب: امکان آسیب‌دیدگی حسگر، عدم کارکرد صحیح در صورت آسیب‌دیدگی شدید پوست انگشت، احتمال (هرچند کم) فریب خوردن در حسگرهای نوری و حتی خازنی با روش‌های پیچیده.

نکات امنیتی در استفاده از حسگر اثر انگشت

• همیشه یک پین کد، رمز عبور یا الگوی پشتیبان قوی تنظیم کنید.
• در صورت امکان، اثر چند انگشت مختلف را ثبت کنید.
• سطح حسگر و انگشت خود را تمیز نگه دارید.
• از قابلیت قفل شدن خودکار گوشی پس از چند تلاش ناموفق استفاده کنید.

فناوری تشخیص چهره (Facial Recognition Technology)

فناوری تشخیص چهره یکی دیگر از جدیدترین تکنولوژی های امنیتی گوشی ها است که در سال‌های اخیر محبوبیت فوق‌العاده‌ای کسب کرده است. این فناوری به کاربران اجازه می‌دهد تنها با نگاه کردن به گوشی خود، قفل آن را باز کنند.

از تشخیص چهره ساده تا سیستم ‌های پیشرفته سه بعدی

اولین نمونه‌های تشخیص چهره در گوشی‌های اندرویدی (مانند قابلیت Face Unlock در اندروید 4.0) صرفاً مبتنی بر دوربین سلفی و تحلیل تصویر دوبعدی چهره بودند. این سیستم‌ها سرعت خوبی داشتند اما از نظر امنیتی بسیار ضعیف بودند و به راحتی با یک عکس از چهره کاربر فریب می‌خوردند.

نقطه عطف در این فناوری، معرفی Face ID توسط اپل در آیفون X در سال 2017 بود. Face ID از یک سیستم پیچیده شامل دوربین مادون قرمز، پروژکتور نقطه‌ای (Dot Projector) و نورافکن مادون قرمز (Flood Illuminator) برای ایجاد یک نقشه سه‌بعدی دقیق از چهره کاربر استفاده می‌کند. این سیستم که TrueDepth نام دارد، امنیت فناوری تشخیص چهره را به سطح بسیار بالاتری ارتقا داد. پس از آن، سایر تولیدکنندگان نیز به توسعه سیستم‌های تشخیص چهره سه‌بعدی مشابه یا با استفاده از سنسورهای زمان پرواز (Time-of-Flight یا ToF) روی آوردند.

نحوه عملکرد فناوری تشخیص چهره مدرن

تشخیص چهره دوبعدی (2D)

1. نحوه عملکرد: دوربین سلفی تصویری از چهره کاربر می‌گیرد. نرم‌افزار با استفاده از الگوریتم‌های بینایی ماشین، ویژگی‌های کلیدی چهره مانند فاصله بین چشم‌ها، شکل بینی، خطوط لب و فک را شناسایی و اندازه‌گیری می‌کند. این اطلاعات با نمونه ذخیره شده مقایسه می‌شود.
2. کاربرد: بیشتر در گوشی‌های اقتصادی یا به عنوان یک گزینه راحتی در کنار روش‌های امن‌تر استفاده می‌شود.
3. امنیت: پایین، قابل فریب با عکس یا ویدئو.

تشخیص چهره سه ‌بعدی (3D)

• نحوه عملکرد (مانند Face ID اپل): با نورافکن مادون قرمز (Flood Illuminator) ابتدا نوری نامرئی از جنس مادون قرمز به چهره تابانده می‌شود تا حتی در نور کم نیز چهره قابل تشخیص باشد.پروژکتور نقطه‌ای (Dot Projector) بیش از 30,000 نقطه نامرئی مادون قرمز را روی چهره کاربر پرتاب می‌کند و دوربین مادون قرمز (Infrared Camera):الگوی ایجاد شده توسط این نقاط را می‌خواند و یک نقشه عمقی دقیق و سه‌بعدی از ساختار چهره ایجاد می‌کند.

این نقشه سه‌بعدی سپس توسط پردازنده عصبی (Neural Engine) دستگاه تحلیل شده و با مدل ریاضی ذخیره شده از چهره کاربر مقایسه می‌شود. این سیستم‌ها قادر به تشخیص تغییرات ظاهری مانند رشد ریش، استفاده از عینک یا کلاه (تا حدی) و حتی تغییرات چهره در طول زمان هستند.

• نحوه عملکرد (با سنسور ToF): سنسور ToF با ارسال پالس‌های نوری (معمولاً مادون قرمز) و اندازه‌گیری زمان بازگشت آن‌ها، فاصله تا نقاط مختلف چهره را محاسبه کرده و یک نقشه عمقی ایجاد می‌کند. این روش نیز امنیت بالایی را فراهم می‌کند.

مزایا و معایب فناوری تشخیص چهره

• مزایا: بسیار راحت و سریع (اغلب بدون نیاز به هیچ‌گونه تعامل فیزیکی)، امنیت بالا در سیستم‌های سه‌بعدی، تجربه کاربری یکپارچه.
• معایب: نگرانی‌های مربوط به حریم خصوصی (نحوه ذخیره و پردازش داده‌های چهره)، احتمال عدم کارکرد صحیح با ماسک‌های صورت (اگرچه سیستم‌های جدیدتر در حال بهبود این مورد هستند)، عملکرد ضعیف‌تر در برخی سیستم‌ها در نور بسیار شدید یا زوایای خاص، احتمال بسیار کم خطا در دوقلوهای همسان (در برخی سیستم‌ها). هزینه بالاتر برای پیاده‌سازی سیستم‌های سه‌بعدی. چالش‌های امنیتی و حریم خصوصی در تشخیص چهره

همچنین یکی از نگرانی‌های اصلی در مورد فناوری تشخیص چهره ، نحوه ذخیره‌سازی و پردازش داده‌های بیومتریک چهره است. تولیدکنندگان معتبر مانند اپل و گوگل تاکید دارند که این داده‌ها به صورت رمزنگاری شده و در یک بخش امن از پردازنده به نام Secure Enclave یا Trusted Execution Environment (TEE) ذخیره می‌شوند و به سیستم‌عامل اصلی یا اپلیکیشن‌ها دسترسی مستقیم داده نمی‌شود و هرگز به سرورهای ابری ارسال نمی‌گردند. با این حال، شفافیت کامل در این زمینه برای جلب اعتماد کاربران ضروری است.

فراتر از اثر انگشت و چهره: سایر تکنولوژی‌ های امنیتی مهم

گرچه حسگر اثر انگشت و تشخیص چهره پرکاربردترین روش‌های بیومتریک هستند، اما جدیدترین تکنولوژی های امنیتی گوشی ها به همین‌ها محدود نمی‌شوند. راهکارهای دیگری نیز برای تقویت سپر دفاعی گوشی‌های هوشمند وجود دارند:

اسکنر عنبیه (Iris Scanner)

• نحوه عملکرد: عنبیه چشم، بخش رنگی اطراف مردمک، دارای الگوهای بسیار پیچیده و منحصربه‌فردی است (حتی منحصربه‌فردتر از اثر انگشت). اسکنر عنبیه با استفاده از دوربین مادون قرمز و نورپردازی خاص، از این الگوها تصویربرداری کرده و آن‌ها را برای احراز هویت به کار می‌برد.
• مزایا: امنیت بسیار بالا، منحصربه‌فرد بودن الگوهای عنبیه.
• معایب: نیاز به نگه داشتن گوشی در فاصله و زاویه مشخصی نسبت به چشم، احتمال عدم کارکرد صحیح با برخی عینک‌ها یا لنزهای تماسی، سرعت کمتر نسبت به اثر انگشت یا تشخیص چهره مدرن. سامسونگ از جمله شرکت‌هایی بود که این فناوری را در برخی پرچمداران خود (مانند سری Galaxy S8/S9 و Note 8/9) به کار برد، اما در مدل‌های جدیدتر کمتر شاهد آن هستیم.

رمز گذاری داده ‌ها (Data Encryption)

یکی از اساسی‌ترین لایه‌های امنیتی در گوشی‌های مدرن، رمزگذاری داده‌هاست. این فرآیند اطلاعات ذخیره شده روی گوشی را به کدی غیرقابل خواندن تبدیل می‌کند که تنها با کلید صحیح (که معمولاً با پین، الگو، اثر انگشت یا چهره شما مرتبط است) قابل رمزگشایی است.

• رمزگذاری در سطح فایل (File-Based Encryption | FBE): این روش که در نسخه‌های جدید اندروید و iOS به صورت پیش‌فرض فعال است، به جای رمزگذاری کل حافظه به صورت یکجا، هر فایل را به صورت جداگانه و با کلیدهای متفاوت رمزگذاری می‌کند. این امکان را فراهم می‌کند که حتی قبل از باز کردن قفل گوشی پس از راه‌اندازی مجدد، برخی عملکردهای اساسی مانند دریافت تماس یا آلارم‌ها کار کنند، در حالی که داده‌های شخصی کاربر همچنان محافظت شده باقی می‌مانند.
• رمزگذاری کامل دیسک (Full-Disk Encryption | FDE): روش قدیمی‌تری که کل پارتیشن داده کاربر را با یک کلید واحد رمزگذاری می‌کرد.

استفاده از الگوریتم‌های رمزگذاری قدرتمند مانند AES-256 (Advanced Encryption Standard با کلید 256 بیتی) تضمین می‌کند که حتی اگر کسی به حافظه فیزیکی گوشی دسترسی پیدا کند، بدون کلید صحیح قادر به خواندن اطلاعات نخواهد بود.

محیط اجرای قابل اعتماد (Trusted Execution Environment | TEE)

TEE یک ناحیه امن و ایزوله شده در پردازنده اصلی گوشی (SoC) است. این محیط به طور جداگانه از سیستم‌عامل اصلی (مانند اندروید یا iOS) اجرا می‌شود و برای پردازش و ذخیره‌سازی داده‌های بسیار حساس مانند کلیدهای رمزنگاری، داده‌های بیومتریک (الگوهای اثر انگشت یا چهره) و اطلاعات پرداخت امن استفاده می‌شود. اپلیکیشن‌های عادی و حتی سیستم‌عامل اصلی نمی‌توانند مستقیماً به داده‌های درون TEE دسترسی پیدا کنند. ARM TrustZone یک نمونه شناخته‌شده از پیاده‌سازی TEE است. سامسونگ نیز از راهکار امنیتی خود به نام Knox بهره می‌برد که بخشی از آن متکی بر TEE است.

عنصر امن (Secure Element – SE)

Secure Element یک تراشه سخت‌افزاری مجزا و مقاوم در برابر دستکاری است که امنیت بالاتری نسبت به TEE (که بخشی از پردازنده اصلی است) ارائه می‌دهد. SE‌ها اغلب برای ذخیره‌سازی اطلاعات کارت‌های اعتباری برای پرداخت‌های موبایلی (NFC)، کلیدهای رمزنگاری بسیار حساس، و گاهی اوقات داده‌های بیومتریک استفاده می‌شوند. سیم‌کارت‌ها (UICC) و eSIMها نیز می‌توانند به عنوان نوعی SE عمل کنند.

بروزرسانی ‌های امنیتی منظم و اهمیت آن‌ ها

هیچ سیستم امنیتی بی‌نقصی وجود ندارد و همواره آسیب‌پذیری‌های جدیدی کشف می‌شوند. به همین دلیل، دریافت منظم بروزرسانی‌های امنیتی از سوی تولیدکننده گوشی و توسعه‌دهنده سیستم‌عامل (گوگل برای اندروید و اپل برای iOS) حیاتی است. این بروزرسانی‌ها شامل پچ‌هایی برای رفع حفره‌های امنیتی شناخته‌شده هستند. کاربران باید همیشه گوشی خود را به آخرین نسخه نرم‌افزاری موجود بروزرسانی کنند تا از جدیدترین لایه‌های حفاظتی بهره‌مند شوند. این یکی از مهم‌ترین جنبه‌های امنیت موبایل است.

روند های آینده در امنیت گوشی‌ های هوشمند

تحولات امنیتی در موبایل همچنان با سرعت ادامه دارد. در آینده می‌توانیم انتظار ظهور یا گسترش فناوری‌های زیر را داشته باشیم:

هوش مصنوعی (AI) و یادگیری ماشین (ML) در تشخیص تهدیدات

 AI و ML می‌توانند برای تحلیل رفتار کاربر و تشخیص الگوهای مشکوک (مانند تلاش برای نصب بدافزار یا دسترسی غیرمعمول به داده‌ها) به کار روند و به صورت پیشگیرانه از حملات جلوگیری کنند. همچنین، بیومتریک رفتاری (Behavioral Biometrics) که نحوه تایپ کردن، لمس صفحه، راه رفتن و حتی نگه داشتن گوشی توسط کاربر را تحلیل می‌کند، می‌تواند به عنوان یک لایه امنیتی اضافی عمل کند.

امنیت مبتنی بر سخت ‌افزار پیشرفته ‌تر

شاهد توسعه TEEها و SEهای قدرتمندتر و ایمن‌تر خواهیم بود. پردازش امنیتی بیشتر به سمت انجام روی خود دستگاه (On-device AI) حرکت خواهد کرد تا وابستگی به سرورهای ابری کاهش یابد و حریم خصوصی تقویت شود.

احراز هویت چندعاملی (Multi-Factor Authentication – MFA) یکپارچه ‌تر

ترکیب چند روش احراز هویت (مثلاً اثر انگشت به همراه تشخیص چهره یا پین کد) به صورت یکپارچه و کاربرپسندتر برای افزایش امنیت.

امنیت کوانتومی (نگاهی به آینده دور)

با ظهور کامپیوترهای کوانتومی، الگوریتم‌های رمزنگاری فعلی در معرض خطر قرار خواهند گرفت. تحقیقات برای توسعه الگوریتم‌های رمزنگاری مقاوم در برابر حملات کوانتومی (Post-Quantum Cryptography) در حال انجام است و در آینده‌ای دورتر، شاهد پیاده‌سازی آن‌ها در دستگاه‌های موبایل خواهیم بود. این نیز بخشی از جدیدترین تکنولوژی های امنیتی گوشی ها در افق آینده است.

جدول مقایسه فناوری‌های امنیتی رایج در گوشی‌های هوشمند
ویژگی / فناوری	حسگر اثر انگشت نوری (Optical)	حسگر اثر انگشت خازنی (Capacitive)	حسگر اثر انگشت اولتراسونیک (Ultrasonic)	تشخیص چهره دو بعدی (2D – مبتنی بر دوربین)	تشخیص چهره سه بعدی (3D – مانند TrueDepth/ToF)	اسکنر عنبیه (Iris Scanner)	پین/الگو/رمز عبور (سنتی)
سطح امنیت	متوسط	خوب	بسیار خوب تا عالی	پایین	بسیار خوب تا عالی	عالی	متغیر (بستگی به پیچیدگی و عدم اشتراک‌گذاری)
راحتی استفاده	خوب (نیاز به لمس دقیق)	خوب (نیاز به لمس)	خوب (نیاز به لمس)	بسیار خوب (اغلب بدون دخالت دست)	بسیار خوب (اغلب بدون دخالت دست)	متوسط (نیاز به قرارگیری صحیح چشم)	پایین تا متوسط
سرعت تشخیص	متوسط تا سریع	سریع	متوسط تا سریع (در حال بهبود)	سریع	سریع	متوسط	کندتر از روش‌های بیومتریک
عملکرد با انگشت/چهره خیس، کثیف یا پوشیده	ضعیف تا متوسط (حساس به آلودگی و رطوبت)	متوسط (حساسیت کمتر به آلودگی جزئی)	خوب تا بسیار خوب (مقاوم در برابر رطوبت و آلودگی)	ضعیف (با عکس فریب می‌خورد، حساس به تغییرات چهره)	خوب (بهبود در تشخیص با ماسک، مقاوم به عکس)	خوب (حساسیت کمتر به عینک معمولی)	به شرایط فیزیکی وابسته نیست
قابلیت فریب خوردن	نسبتاً آسان (با تصویر با کیفیت)	دشوارتر از نوری	بسیار دشوار	بسیار آسان (با عکس یا ویدئو)	بسیار دشوار (تقریباً غیرممکن با عکس)	بسیار دشوار	متوسط (حدس زدن، دید زدن)
هزینه پیاده‌سازی (برای تولیدکننده)	کم	متوسط	زیاد	بسیار کم (استفاده از دوربین موجود)	زیاد	متوسط تا زیاد	ناچیز (نرم‌افزاری)
نیاز به سخت‌افزار اختصاصی	بله (سنسور نوری)	بله (سنسور خازنی)	بله (سنسور اولتراسونیک)	خیر (دوربین سلفی معمولی)	بله (پروژکتور نقطه، دوربین IR، سنسور ToF)	بله (دوربین IR خاص)	خیر
مصرف انرژی	متوسط	کم	متوسط	کم (در لحظه استفاده)	متوسط (در لحظه استفاده)	متوسط	ناچیز
نگرانی‌های حریم خصوصی (ذخیره داده بیومتریک)	پایین (الگوی ریاضی ذخیره می‌شود)	پایین (الگوی ریاضی ذخیره می‌شود)	پایین (الگوی ریاضی ذخیره می‌شود)	متوسط (تصویر چهره ممکن است آسیب‌پذیر باشد)	متوسط (نقشه سه‌بعدی چهره بسیار دقیق است)	متوسط (الگوی عنبیه)	پایین
رایج بودن در گوشی‌ها	گوشی‌های اقتصادی و میان‌رده (زیر نمایشگر)	گوشی‌های میان‌رده و قدیمی‌تر (پشت یا دکمه پاور)	گوشی‌های پرچمدار و برخی میان‌رده‌های جدید (زیر نمایشگر)	اکثر گوشی‌های اندرویدی (به عنوان گزینه فرعی)	گوشی‌های پرچمدار و برخی میان‌رده‌ها (اپل، برخی اندرویدی‌ها)	کمتر رایج (قبلاً در برخی پرچمداران سامسونگ)	تمامی گوشی‌ها (به عنوان پایه یا پشتیبان)
نکات برجسته	ارزان، امکان پیاده‌سازی زیر نمایشگر	تعادل خوب بین امنیت و سرعت	امنیت بسیار بالا، دقت زیاد در شرایط مختلف	راحتی بسیار زیاد در استفاده	امنیت و راحتی بالا، تجربه کاربری یکپارچه	امنیت فوق‌العاده بالا	پشتیبان ضروری و همگانی

چگونه امنیت گوشی هوشمند خود را به حداکثر برسانیم؟

علاوه بر اتکا به فناوری‌های ارائه شده توسط تولیدکنندگان، کاربران نیز نقش مهمی در حفظ امنیت گوشی خود دارند:

1. استفاده از رمز عبور/پین/الگوی قوی: همیشه یک روش قفل‌گذاری سنتی قوی به عنوان پشتیبان روش‌های بیومتریک تنظیم کنید.
2. فعال‌سازی احراز هویت بیومتریک: از فناوری حسگر اثر انگشت یا فناوری تشخیص چهره (ترجیحاً سه‌بعدی) استفاده کنید.
3. نرم‌افزار به‌روز: گوشی و اپلیکیشن‌های خود را همیشه به‌روز نگه دارید.
4. دانلود از منابع معتبر: اپلیکیشن‌ها را فقط از فروشگاه‌های رسمی مانند Google Play Store یا Apple App Store دانلود کنید.
5. بررسی دسترسی‌های اپلیکیشن: به دسترسی‌هایی که اپلیکیشن‌ها درخواست می‌کنند دقت کنید و فقط موارد ضروری را تایید نمایید.
6. استفاده از VPN در شبکه‌های Wi-Fi عمومی: برای رمزنگاری ترافیک اینترنت خود در شبکه‌های ناامن.
7. فعال‌سازی قابلیت قفل و پاک‌سازی از راه دور: (Find My Device در اندروید و Find My iPhone در iOS) تا در صورت گم شدن یا سرقت گوشی، بتوانید آن را ردیابی، قفل یا اطلاعات آن را پاک کنید.
8. تهیه نسخه پشتیبان منظم: از داده‌های مهم خود به طور منظم نسخه پشتیبان تهیه کنید.
9. استفاده از مدیر رمز عبور (Password Manager): برای ایجاد و ذخیره رمزهای عبور قوی و منحصربه‌فرد برای حساب‌های مختلف.
10. احتیاط در مورد لینک‌ها و فایل‌های پیوست ناشناس: از کلیک کردن روی لینک‌های مشکوک یا باز کردن فایل‌های پیوست از منابع نامعتبر خودداری کنید.
11. مراقبت از سلامت باتری: دانستن اصول فناوری شارژ سریع موبایل و استفاده صحیح از آن می‌تواند به طول عمر باتری کمک کند و شما را کمتر نیازمند استفاده از شارژرهای عمومی ناشناس کند که گاهی می‌توانند مخاطرات امنیتی داشته باشند (مانند Juice Jacking).
12. اطلاع از نکات پیش از فروش: اگر قصد فروش گوشی خود را دارید، حتماً نکات مهم قبل از فروش گوشی را مطالعه و رعایت کنید تا اطلاعات شخصی شما به دست دیگران نیفتد.
13. بهبود سرعت اینترنت: برای دریافت سریع‌تر بروزرسانی‌های امنیتی، می‌توانید از راهکارهای افزایش سرعت اینترنت گوشی استفاده کنید.

انتخاب گوشی با بهترین ویژگی ‌های امنیتی؛ چه مواردی را در نظر بگیریم؟

هنگام خرید یک گوشی هوشمند جدید یا گوشی لمسی مناسب سالمندان و همچنین بررسی قیمت گوشی در ایکالاتو ، علاوه بر مشخصات فنی معمول مانند دوربین، پردازنده و نمایشگر، به ویژگی‌های امنیتی آن نیز توجه ویژه‌ای داشته باشید:

• شهرت و سابقه تولیدکننده: شرکت‌هایی را انتخاب کنید که سابقه خوبی در ارائه منظم و طولانی‌مدت بروزرسانی‌های امنیتی دارند (مانند گوگل، اپل و سامسونگ در برخی مدل‌ها).
• نوع و کیفیت حسگرهای بیومتریک: به نوع حسگر اثر انگشت (اولتراسونیک بهترین است) و نوع سیستم تشخیص چهره (سه‌بعدی ارجحیت دارد) دقت کنید.
• وجود TEE یا Secure Element: این ویژگی‌ها نشان‌دهنده تعهد سازنده به امنیت سخت‌افزاری است.
• پشتیبانی از آخرین نسخه‌های سیستم‌عامل: گوشی‌هایی که با آخرین نسخه اندروید یا iOS عرضه می‌شوند یا تضمین دریافت آن را دارند، معمولاً از نظر امنیتی به‌روزتر هستند.
• بررسی‌های تخصصی: نظرات و بررسی‌های تخصصی وب‌سایت‌های معتبر در مورد عملکرد امنیتی گوشی مورد نظر را مطالعه کنید.

کلام آخر

امنیت گوشی‌های هوشمند یک میدان نبرد دائمی بین نوآوری‌های فناورانه برای حفاظت از داده‌ها و تلاش‌های مخرب برای نفوذ به آن‌هاست. جدیدترین تکنولوژی های امنیتی گوشی ها، از جمله فناوری تشخیص چهره و فناوری حسگر اثر انگشت، به طور قابل توجهی توانسته‌اند سطح امنیت و راحتی را برای کاربران افزایش دهند. با این حال، هیچ راه‌حل واحدی نمی‌تواند امنیت مطلق را تضمین کند.

ترکیبی از فناوری‌های پیشرفته، بروزرسانی‌های منظم نرم‌افزاری و مهم‌تر از همه، آگاهی و هوشیاری کاربر، بهترین سپر دفاعی در برابر تهدیدات سایبری است. تحولات امنیتی در موبایل به سرعت ادامه خواهد یافت و ما در ایکالاتو همواره تلاش می‌کنیم تا شما را از آخرین دستاوردها در این زمینه مطلع سازیم و محصولاتی با بالاترین استانداردهای امنیتی را به شما عرضه کنیم.

سوالات متداول درباره جدیدترین تکنولوژی های امنیتی گوشی ها